Psychologische betekenis van kleur

Vermelden dat kleuren ook psychologische aspecten hebben, is het intrappen van een open deur. De psychologische betekenis van kleuren is voor een deel zelfs universeel: rood wordt overal geassocieerd met gevaar, liefde en oorlog (verbanden daartussen te zoeken, lijkt een hachelijke onderneming). Hoewel vergelijkend psychologisch onderzoek de universaliteit van dit soort oordelen heeft aangetoond, is het nog onduidelijk hoe dit geïnterpreteerd moet worden. Binnen de filosofie strijdt men erover of er sprake is van willekeurige contingente associaties of een noodzakelijk synthetisch verband.

Kleur Enkele hedendaagse associaties[bron?] Associaties volgens Leonardo da Vinci
Blauw
 
Waarheid, helderheid, waardigheid, status en macht Oneindigheid, de hemel, ruimte, reizen, geestelijke liefde, meditatie en eeuwigheid
Bruin
 
Mannelijkheid, stabiliteit en gewichtigheid Soliditeit, materie, geborgenheid, ondergang, naderend einde en herfst
Geel
 
Energie, vreugde, geestkracht, luchtigheid en lichtheid van het bestaan Tijd, zon, maan en sterren, zomer, rijpe oogst, goud, gewin en verstand
Geelgroen
 
Nieuw leven, voorjaar en groeikracht Verdorvenheid, verloren zuiverheid, valsheid, haat, afgunst, ziekte, afzondering en verraad
Grijs
 
Saai, vervelendheid, grauwheid en massa Armoede, ontmoediging, ouderdom en theorie
Groen
 
Vruchtbaarheid, vrede en natuur Kracht van ontkiemend zaad, lente, jeugdigheid, onervarenheid, macht, vrede, welvaart, hoop, vredige rust en autonomie
Oranje
 
Feest en overvloed Gezelligheid, gretigheid, weelde en feest
Paars
 
Leden van het koninklijk huis, rijkdom en verfijning; rouw, ingehouden emotie  
Rood
 
Liefde, passie, warmte en vlammen Onrust, oorlog, revolutie, twist, ruzie, bloed, hartstocht, offer, ego, energie en beweging
Violet
 
Helderziendheid, wijsheid, spiritualiteit, succes, spirituele groei, kracht, genezing, onafhankelijkheid en bescherming Waaierigheid, gezag, rouw, tweeslachtigheid, geheim, conflict en labiliteit
Roze
 
Liefde, humor, vriendschap en trouw Vrouwelijkheid, schoonheid en vrede
Wit
 
Licht, zuiverheid, netheid en leegte Ongereptheid, volmaaktheid, (goddelijke) reinheid, onschuld, licht van geest, vrede en leegte
Zwart
 
Dood, rebellie, duisternis, ellende, einde, elegantie, mysterie, wraak en ondergang Macht van duisternis, dood, rouw, verderf en vernietiging, oorlog

Een ander (perceptie) psychologisch aspect is het nabeeld dat ontstaat, wanneer men (intensief) naar een kleur kijkt of heeft gekeken. Het nabeeld vertoont de complementaire kleur: rood-cyaangeel-blauw etc. en omgekeerd. Het nabeeld is het duidelijkst te zien wanneer men de ogen sluit, of wanneer men naar een wit vlak kijkt.

Er zijn wetenschappers, die ervan uitgaan dat op zeer jonge kinderen het (innerlijke) nabeeld meer indruk maakt dan de (uiterlijke) kleurervaring. Zij beweren dat zeer jonge kinderen juist van rood rustig worden, omdat het complementaire groen door hen sterker wordt waargenomen.

 

Bron: Wikipedia